San Ignazio
Eliza
José Goicoa udal-arkitektoak proiektatua estilo neogotikoan, 1897ko uztailaren 24an inauguratu zuen Gasteizko gotzain Ramón Fernández de Piérola jaunak. Garai hartan 11 urte zituen Alfonso XIII.a erregea eta María Cristina erregina bertan izan ziren.
Águeda Gros andreak dohaintzan emandako hareatzetan eraiki zen. Bere anai Tomás Grosek, eliza eraikitzeko beharrezko zen harria eman zuen, Uliako harrobietatik zetorrena. Dorrea 1928an eraiki ahal izan zen, Fermin Lasala Mandasko dukearen dohaintza bati esker.
Aldare
Nagusia
Nabarmentzekoa da intxaurrondo-zurezko aulkiteria, Bergarako Galarraga etxeak egina, eta batez ere balio artistiko oso handiko 5 panel bikainak, mosaikoak, 1918an Maumejean etxeak eginak, non Zaindari Santuaren bizitzako 5 pasarte azaltzen diren.
Aldare nagusiaren bi alboetan, Altuna Etxeak egindako marmolezko bi hilobi artistiko daude:
Jesusen Bihotz
Sakratuaren Aldarea
Mariano Benlliure eskultore valentziar bikainaren lana da. Bertan, Jesusen irudia, Carrara marmolez egina, Maumejean Etxeko mosaiko atzealde batez eta brontzezko 6 argimutilez markoztatuta dago, Benlliurek berak egina.
Brontzezko sagrarioa ere eskultore beraren diseinua da, atean Familia Santua eta alboetan 4 ebanjelariak irudikatuta dituelarik.
Benlliure Donostiara etortzen zenean, bere obraren aurrean une luzeak pasatzen zituenaren lekukotzak daude.
Mandasko dukeen
panteoia
Bihotz Sakratuaren Aldarearen ondoan, hilobi nabarmen bat eraiki zen, Mandasko dukeen panteoia. Isidoro Uribesalgo eskultore gipuzkoarrak zizelkatu zuen 1914an.
Multzoaren sinbolismoa zoragarria da: marmolezko tumulu artistikoaren gainean, -heriotzaren sinboloa-, Aingeruak lasai itxaroten du Jainkoak tronpeta jotzeko adierazitako unea. Orduan egia bihurtuko dira Apokalipsi liburuko hitzak: “Gure Jaunari eta beronen Mesiasi dagokie orain munduaren erregetza, eta menderen mendetan izango dira errege”. Edo San Paulorenak: “Non duk, Herio, heure garaipena? Non heure eztena?”
Olmoko Kondesaren
hilobia
Ama Birjinaren Koroatzearen arkuaren ondoan, Faccina paristar artistak egina eta Fra Angelicok Louvre Museoan egindako lan ospetsua mosaikoz irudikatzen duena, Olmoko Kondesaren hilobia dago.
Bertan, marmolez finki landutako lurperatutako damaren etzandako irudia nabarmentzen da. Irudiak lo egiten duen sentsazioa ematen du -esan liteke arnasa hartzen duela-. Hildakoaren eskua, abandonatua, fina, delikatua, Venancio Vallmitjana eskultore ospetsuak gainditutako zailtasun guztiak laburbiltzen ditu.
Organoa
1914an Ludwigsburg-eko (Alemania) E.F.Walcker & Co. etxeak eraikia, Europa erdialdeko organeria erromantikoaren ale errespetagarria da.
Eskuzko bi teklatutan eta pedalean banatutako 29 jokoekin, Alemaniako errepertorio erromantikoa interpretatzeko gogokoenen artean dago.
Jatorrizko organoa da eta 2002an zaharberrituta izan zen.
Erretoreak
Bestalde, egokia dirudi San Ignazio elizak urte guzti hauetan zehar izan dituen Erretore guztiak gogoratzea:
Teodoro Zaragüeta
1883
Pedro de Mata
1883 – 1884
Ignacio Uranga
1884 – 1887
Juan Mendivil
1892 – 1907
Cándido Uranga
1907 – 1928
Auspicio Otaegui
1928 – 1956
Jose Mª Múgica
1956 – 1976
Pedro Jimeno
1976 – 1981
Felix Galdona
1981 – 2004
José Javier Portu
2004 – 2015
Juan Kruz Mendizabal
2015 – 2017
Mikel Aranguren
2017 – 2023
Patxi Aizpitarte
2023 – Gaur egun